გასულ თვეს სტუდია Warner Bros.-მა Wizarding World-ის მორიგი ფილმის, ჯადოსნური ცხოველების მესამე ნაწილის გამოსვლის თარიღი დააანონსა. ჯადოქრულ სამყაროში 30-40-იან წლებში დატრიალებულ მნიშვნელოვან მოვლენებს, რომლებიც მაგიზოოლოგ ნიუტ სკამანდერის გარშემო იყრის თავს, 2021 წლის ნოემბრისთვის მორიგ ფილმში ვიხილავთ.
სანამ მსოფლიო პოტერომანები ამ თარიღს ელიან და მზად არიან, ფრენჩაიზს კიდევ ერთხელ მისცენ შანსი, გავიხსენოთ მეორე ნაწილი – გრინდელვალდის დანაშაულები, რომელიც ფანების დიდი ნაწილისთვის იმედგაცრუება აღმოჩნდა და ეს ფილმის შემოსავლებშიც აისახა. რაოდენ სამწუხაროც უნდა იყოს, ჯოან როულინგმა სცენარისტის ამპლუაში ვერ გაიბრწყინა და ფილმს თავგადაკლული პოტერომანების კრიტიკის ქარცეცხლი დაატყდა თავს.
ჩვენ შევაგროვეთ ფილმით იმედგაცრუებული ფანების შეფასებები Rotten Tomatoes-სა და Metacritic-ზე და გამოვარჩიეთ რამდენიმე მიუტევებელი შეცდომა, რომელიც ფილმის შემქმნელებმა დაუშვეს – შემფასებელთა აზრით, სწორედ ამ მნიშვნელოვანი დეტალების მიფუჩეჩების გამო არ გამოვიდა გრინდელვალდის დანაშაულები ისეთი, როგორსაც ჯადოსნური სამყაროს მილიონობით ფანი ელოდა.
1. ბევრი არაფრისმთქმელი პერსონაჟი
ფილმის ყველაზე აშკარა პრობლემა სწორედ ესაა – პერსონაჟების სიჭარბე. თანაც, დიდ ნაწილს არც გამოკვეთილი დანიშნულება არ აქვს და არც მათი მოტივების შესახებ ვიცით. ამ პერსონაჟებს შორის უნდა განვითარდეს მთავარი ინტრიგა, მათ თავგადასავლებზე აიგოს სიუჟეტი, რომელმაც მაყურებელი უნდა ჩაითრიოს… ობიექტურად კი ფილმი მათ გარეშე არაფერს დაკარგავდა.
- ქუინი და კოვალსკი – შეიძლება ეს ორი პირველ ნაწილში მშვენიერი წყვილი იყო, მაგრამ მეორე ფილმში მათ ფუნქცია დაკარგეს.
- ნაგინი – მისი გამოჩენა ნამდვილად ეფექტური იყო, თუმცა სიუჟეტისთვის არაფერს ნიშნავდა. მთელი ფილმის განმავლობაში ის არაფერს აკეთებს, მის მიმართ თანაგრძნობაც კი არ გვიჩნდება – ვოლდემორის განუყრელი გველის ამპლუაში ის ბევრად მეტყველი პერსონაჟია.
- იუსუფი – თითქმის ვერავინ გაიგო, ვინ იყო ეს ადამიანი, საიდან მოვიდა და რა უნდოდა…
- ნიკოლას ფლამელი – პერსონაჟი ორმხრივ შთაბეჭდილებას ახდენს: ერთი მხრივ, სასიამოვნოა ნაცნობი სახელის გაგონება, მეორე მხრივ კი გაუგებარი რჩება, რისთვისაა საჭირო მისი გამოჩენა. ის მთელ ფილმში არაფერს აკეთებს, მხოლოდ ერთ შელოცვას აკეთებს, რომელიც ავრორებსაც შეუძლიათ.
- ლეტას ძიძა – საერთოდ გაუგებარია, რა უნდა ამ პერსონაჟს ფილმში.
- ტესი სკამანდერი – ზოგადად, სასიამოვნოა ნიუტის ძმის გაცნობა, მაგრამ სიუჟეტურად მის პერსონაჟს არანაირი დატვირთვა არ აქვს.
2. მოსაწყენი სასიყვარულო ისტორიები
- ლეტა ლესტრეინჯი და ტესი სკამანდერი – მათ შორის არანაირი სითბო არ იგრძნობა, იმდენად, რომ როცა ლეტა ფინალურ “მიყვარხარს” ამბობს, ვერ ვხვდებით, ძმებიდან რომელს ეკუთვნოდა ეს.
- ქუინი და ჯეიკობი – ამ წყვილს შეეძლო, ფანების ფავორიტად ქცეულიყო, თუმცა მათ ფილმში ძალიან ცოტა საერთო სცენა ჰქონდათ. ამას დავუმატოთ ქვინის სულელური, ისტერიკული გამოვლინება და მორჩა – რომანტიკული განწყობა გამქრალია.
- ნიუტი და ტინა – საუკუნის ყველაზე უფერული წყვილი. ტინა ისე იქცევა, თითქოს შეგნებული აქვს, რომ ქვემდგომ კლასს ეკუთვნის და გარდა ამისა, ცხოველებთან აშკარად უკეთეაა, ვიდრე ნიუტთან.
- ქრიდენსი და ნაგინი – როგორ გაიცნო, რატომ შეუყვარდა ამ ორს ერთმანეთი, გეგმავენ თუ არა ერთობლივ მომავალს – ეს ყველაფერი კადრს მიღმა რჩება. პლუს, ქრიდენსი უპრობლემოდ ტოვებს ნაგინის და მანიაკი ფსიქოპათის სამსახურს უბრუნდება – მას, ვინც იგი ერთხელ უკვე გამოიყენა და მიაგდო.
- დამბლდორი და გრინდელვალდი – ფრენჩაიზის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი რომანტიკული ურთიერთობა იმის ნაცვლად, რომ ტრაგიზმითა და მიზიდულობით ყოფილიყო გაჯერებული, თითქოს ყურით მოთრეულს ჰგავს: არავითარი პრეისტორია, მხოლოდ დამბლდორის ცქერა სარკეში, სადაც გრინდელვალდს ხედავს.
3. პერსონაჟების სულელური ქცევა
- ქუინი – ის საყვარელ ადამიანს თავისუფალი არჩევანის უფლებას არ უტოვებს. ახლობლების ფიქრებს უნებართვოდ კითხულობს. მაგრამ მთავარი კითხვა – რატომ გადავიდა იგი გრინდელვალდისკენ? არ ესმის, რომ ის ჯადოქრების “იდეალურ” სამყაროში მაგლზე დაქორწინების უფლებას არ მისცემს?
- არქივის ბიბლიოთეკარი – მან საიდუმლო არქივებში ჯერ გელერტ გრინდელვალდის კაცი შეუშვა, შემდეგ კი ნიუტი. მაგრამ როცა არქივში შესვლას ლეტა ცდილობს, მას ლანდი კატები სდევნიან.
- ლესტრეინჯის გარემოცვა – ეს ხომ უბრალოდ საშინელებაა: თეთრკანიანი არისტოკრატი უბრალოდ, ნივთივით იტაცებს შავკანიან ქალს და მასზე ძალით ქორწინდება. და ეს არავის აწუხებს.
4. ნიუტი და მისი არსებები ფაქტობრივად უფუნქციოდ არიან
ფილმში საკმაოდ მცირე რაოდენობით გვხვდება ჯადოსნური ცხოველები, არადა, პირველმა ნაწილმა გვიჩვენა, რომ მათი გამოყენება შელოცვებზე ჯადოსნურ ეფექტსაც კი ახდენს. მეორე ნაწილში არსებები ცოტანი არიან და დანიშნულებაც თითქმის არ გააჩნიათ.
ნიუტი მშვენიერი მთავარი გმირია, თუმცა სიუჟეტი მასთან ერთად არ ვითარდება, რის გამოც ის თითქოს უფუნქციოდ რჩება. საბოლოოდ ის არც სამინისტროს ეხმარება და არც დამბლდორს, ცდის ტინას გადარჩენას და თავად ჩავარდება; არაფერს აკეთებს, როცა ქრიდენსი და ქუინი ბოროტების მხარეს გადადიან. რჩება შთაბეჭდილება, რომ ნიუტი, ისევე როგორც მისი ცხოველები ფილმში იმიტომ არიან, რომ მისი სახელწოდება გაამართლონ.
5. ფილმში უამრავი უზუსტობაა
უზუსტობები და ალოგიკური დეტალები, რომლებიც ფანებს არ გამოჰპარვიათ:
- მაკგონაგელი, რომელიც პოტერიადის წიგნებზე დაყრდნობით, 1935 წელს დაიბადა, ვერაფრით მოხვდებოდა 1920-იან წლებში.
- კოვალსკის დავიწყების შელოცვის შემდეგ ყველაფერი ახსოვს. და საერთოდაც, ძალიან ბევრს დასეირნობს ჯადოქრების გვერდით.
- კანონიკურ ვერსიაში ნაგინი გველია და არა მალედიქტუსი.
- სტუდენტების უსაფრთხოების გამო ჰოგვორტსში აპარაცია შეუძლებელია. ჩანს, ეს საუკუნის დასაწყისში არავის ანაღვლებდა.
- დამბლდორის მშობლები ქრიდენსის დაბადებამდე ბევრად ადრე გარდაიცვალნენ.
- არავინ იწუხებს თავს იმაზე, რომ მაგლებს დაემალოს. პირველ ფილმში ეს მნიშვნელოვანი საკითხი იყო, მაგრამ მეორე ნაწილში გმირები აპარაციით სადაც უნდათ, იქ ჩნდებიან, იწვევენ ქარიშხლებს, პარიზის ქვეშ კი ლურჯი დრაკონები არიან გამომწყვდეულები. ნუთუ ფრანგები ამერიკელებზე უყურადღებოები არიან?
- სცენარისტები ბოროტად იყენებს საშიშ შხამ-წამლებს. ფილმში ასეთი სამი შემთხვევაა: ბოროტმოქმედის გაქცევისას, სამინისტროში ნიუტის ვიზიტისას და ლესტრეინჯების დოკუმენტების ამოღებისას. მაგრამ რატომ არ კრძალავს კანონი შხამების გამოყენებას? რატომ არ გააჩნიათ სამინისტროში რაიმე განგაშის სიგნალი, რაც ტყუილის შემთხვევაში ნიშანს მისცემდა?
- გრინდელვალდის გაქცევა ეფექტური სანახაობაა, თუმცა არადამაჯერებელი. რატომ ჩასვეს ის ცუდად დაცულ კარეტაში? რატომ ვერ შეძლო აბერტენმა გელერტთან მიახლოება, თუნდაც მისი მცველის როლში? რატომ ჰყავდა ასეთ მნიშვნელოვან ტუსაღს სულ რამდენიმე მცველი და სრულიად უმაქნისი ცოცხზე ამხედრებული კორტეჟი?
ზოგიერთ ასეთ მომენტზე უსასულოდ სიცილიც შეიძლება. მაგალითად, შეხედეთ, როგორ მოტყდა 10 წელიწადში პროფესორი დამბლდორი:
6. ფილმის ყველაზე გაუგებარი ნაწილი ფინალია
ვიზუალურად ყველაზე ეფექტური სცენა, თუმცა ლოგიკური კუთხით – ყველაზე სუსტი! ფინალმა არაერთ კითხვა დაუტოვა მაყურებელს, მათ შორის, ესენი:
- რატომ მაშინვე არ აიყვანეს აურორებმა გრინდელვალდის მოსასმენად შეკრებილი საზოგადოება? დარბაზში გაქცეული საშიში დამნაშავე იმყოფებოდა და აურორებს მისი დაჭერა ნებისმიერი გზით უნდა ეცადათ. ნებისმიერი, ვინც მათ გზაზე გადაეღობებოდა, ასევე უნდა დაეკავებინათ. ამის ნაცვლად გრინდელვალდის მდევრები დგანან და იქ შეკრებილებს ამ დამნაშავის ვრცელი პროპაგანდისტური გამოსვლის მოსმენის საშუალებას აძლევენ. გადაბირების ნიჭის თუ რაღაც უცნობი ჯადოსნობის მქონე გრინდელვალდი მათ ლამაზ ფერებში უხატავს მომავალს, რომლებშიც ჯადოქრები ყველაზე იბატონებენ, მისი მოწინააღმდეგეები კი აცდიან, როდის მორჩება ის ლაპარაკს.
- რატომ მოკლეს გრინდელვალდის მომხრე წითური ქალი? მას ხომ დანაშაული არ ჩაუდენია, უბრალოდ მოსასმენად მივიდა. გარდა ამისა, ჯადოქრულ სამყაროში უამრავი შელოცვა არსებობს, რომელსაც მტრის განიარაღება, გათოკვა, განეიტრალება შეუძლია… თავიდანვე მოკვლა რა წესია?
- რატომ შეუტია ლეტამ გრინდელვალდს? ნუთუ ვერ მიხვდა, რომ უძლეველი ჯოხით შეიარაღებულ, მომხრეებით გარშემორტყმულ ჯადოქარს ვერაფერს დააკლებდა? რა იყო ეს? ორიგინალური თვითმკვლელობა დანაშაულის შეგრძნების გამო?
- და საერთოდ, რატომ ჰქვია ფილმს “გრინდელვალდის დანაშაულები”? მთელ ფილმში მთავარმა ვილანმა ერთი ოჯახი (და თანაც, ისინი არა, ვინც უნდოდა), კიდევ შინაური ელფი და გაქცევისას ერთი მცველი დახოცა. ფილმის ბოლოს კი რამდენიმე აურორი მოკვდა, თუმცა, ფილმის “ხმამაღალი” სათაურიდან გამომდინარე, ეს საკმარისი არაა. ვოლდემორი ჯერ კიდევ ბავშვობაში უფრო მასშტაბურ დანაშაულებებს ახორციელებდა.
და მაინც, ფილმს აქვს დადებითი მხარეებიც, რომლებიც იმედს იძლევა, რომ მესამე ნაწილი უკეთესი იქნება
- ესთეტიკურად მიმზიდველი გარემო – მოქმედებამ საფრანგეთში გადაინაცვლა, რამაც საშუალება მოგვცა, 20-30-იანი წლების ევროპის ჯადოქრული სამყაროს ცხოვრება გვენახა. იმედს ვიტოვებთ, მომდევნო ფილმებში ეს ტრადიცია გაგრძელდება.
- სპეცეფექტები – მათი წყალობით ფილმში შთამბეჭდავადაა გადმოცემული მაგია, გვხვდება თვალისმომჭრელი და დასამახსოვრებელი სცენები, მაგალითად, მომენტი, როცა გრინდელვალდის მომხრეები მის მაგიურ ცეცხლის რკალში უსაფრთხოდ შედიან, საფრანგეთის მაგიის სამინისტროს სცენები, ჯადოსნური ცირკის მომენტები და მრავალი სხვა.
- მსახიობები – უკვე ძნელია, ახალგაზრდა დამბლდორის ადგილზე ჯუდ ლოუს გარდა სხვა წარმოიდგინო. მაგლურ მოდაზე ჩაცმული ელეგანტური დამბლდორი იმდენად მომხიბვლელია, რომ მზად ვართ შემქმნელებს ვაპატიოთ ის, რომ არ გაითვალისწინეს, ათიოდე წელში რა სხვანაირი, ჯადოქრის ახირებული სამოსი არჩია მან. ნეგატიური მოლოდინის მიუხედავად, ვილანის როლი მშვენივრად მოირგო ჯონი დეპმაც (რომლის მესამე ნაწილში გამოჩენის საკითხი ჯერ კიდევ გაურკვეველია), რომელმაც პოტერულ სამყაროში უკვე დაიმკვიდრა თავისი ადგილი.
